staking
Staking, kripto para sahiplerinin kripto varlıklarını ağa katkıda bulunmak için kilitlediği bir süreçtir. Staking yapan kullanıcılar, yeni blokların doğrulanmasına yardımcı olur ve ağın güvenliğini artırır. Staking, genellikle ödül kazanma imkanı sunar ve bu ödüller, kullanıcılara kilitledikleri kripto para birimi oranına göre dağıtılır. Bu işlem, pasif gelir elde etmek ve kripto varlıklarınızı değerlendirmek için bu alandaki eski ve güzel yöntemlerden biridir. Staking, kripto para ekosisteminde giderek daha popüler hale gelmektedir ve birçok kripto para projesi tarafından desteklenmektedir.
bitcoin
Bitcoin, dijital bir para birimidir ve geleneksel bankalar veya hükümetler gibi merkezi otoritelere bağlı olmadan çalışır. Satoshi Nakamoto takma adını kullanan bir kişi veya grup tarafından 2009 yılında oluşturuldu. Bitcoin'in temel teknolojisi olan blockchain, tüm işlemlerin güvenli bir şekilde kaydedildiği ve doğrulandığı bir dağıtık defter sistemidir.
blok zinciri
Blockchain ya da blok zinciri, tüm işlemlerin kaydedildiği ve güvenli bir şekilde depolandığı bir dijital defter sistemidir. Bu teknoloji, merkezi otoriteler olmadan doğrulama sürecini sağlar. Yani, herkesin aynı kopyaya sahip olduğu bu defter, şeffaflık ve güvenilirlik sağlar. Blockchain'in kullanım alanları arasında kripto para transferleri, akıllı sözleşmeler, tedarik zinciri yönetimi ve daha fazlası bulunur. Bu teknoloji, birçok sektörde inovasyon potansiyeli taşımaktadır ve gelecekte daha da yaygınlaşması beklenmektedir.
kripto para borsası
Kripto para borsaları, kripto para birimlerinin alınıp satıldığı platformlardır ve çeşitli türleri bulunur. Merkezi borsalar; kullanıcıların, kripto paralarını borsanın kontrolü altında sakladığı ve işlem yaptığı platformlardır. Bunlar genellikle yüksek işlem hacmine sahip ve likidite sağlayan büyük borsalardır. Merkezi olmayan borsalar ise blockchain tabanlı platformlardır ve tabiri caizse kullanıcıların kendi arasında doğrudan işlem yapmalarını mümkün kılar. Bu tür borsalarda, kullanıcıların varlıklarının kontrolü kendindedir ve genellikle daha güvenli olarak kabul edilir.
Bazı borsalar sadece belirli bir ülkeye veya bölgeye hizmet verirken, bazıları uluslararası olarak faaliyet gösterir. Borsalar arasındaki ücret yapıları, işlem hacimleri, güvenlik önlemleri ve kullanıcı deneyimi gibi faktörler de farklılık gösterebilir. Her kullanıcının, ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre kendine uygun bir borsa seçerken titizlikle hareket etmeleri ve detaylı araştırma yapmaları önemlidir.
Bazı borsalar sadece belirli bir ülkeye veya bölgeye hizmet verirken, bazıları uluslararası olarak faaliyet gösterir. Borsalar arasındaki ücret yapıları, işlem hacimleri, güvenlik önlemleri ve kullanıcı deneyimi gibi faktörler de farklılık gösterebilir. Her kullanıcının, ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre kendine uygun bir borsa seçerken titizlikle hareket etmeleri ve detaylı araştırma yapmaları önemlidir.
kripto para
Kripto paralar, dijital para birimleri olarak adlandırılan ve merkezi olmayan bir yapıya sahip olan dijital varlıklardır. Blockchain teknolojisi sayesinde doğrudan kullanıcılar arasında transfer edilebilirler. Bitcoin, en ünlü kripto para birimi olup, birçok yerde ödeme aracı olarak kabul edilir.
Kripto paraların avantajları arasında hızlı işlemler, düşük maliyetler ve merkezi otoritelerden bağımsızlık bulunur. Ancak, volatilite, güvenlik riskleri ve regülasyon zorlukları gibi dezavantajları da vardır. Kripto para yatırımı yaparken dikkatli olunmalı, iyi bir araştırma yapılmalı ve riskler değerlendirilmelidir.
Kripto paraların avantajları arasında hızlı işlemler, düşük maliyetler ve merkezi otoritelerden bağımsızlık bulunur. Ancak, volatilite, güvenlik riskleri ve regülasyon zorlukları gibi dezavantajları da vardır. Kripto para yatırımı yaparken dikkatli olunmalı, iyi bir araştırma yapılmalı ve riskler değerlendirilmelidir.
defi
DeFi (Decentralized Finance), geleneksel finansal sistemlere alternatif olarak blok zinciri teknolojisi üzerine inşa edilmiş açık kaynaklı finansal uygulamalar ve protokollere denir. DeFi, merkezi aracılar yerine akıllı sözleşmelerle çalışıyor, ayrıca otomatik ve güvenilir işlemleri mümkün kılıyor. DeFi protokolleri, kullanıcılara varlık ticareti, borç verme-borç alma, likidite sağlama ve türev ürünler gibi çeşitli finansal hizmetler sunar. DeFi'nin temel amacı kısaca; finansal katılımı artırmak, finansal işlemlerin şeffaflığını ve verimliliğini artırmaktır.
bitcoin
Şu anda 25.900 dolar civarında ve 611.000 TL civarında işlem gören, kripto paraların atası olan coin...
kripto para madenciliği
Kripto para madenciliği ekipmanları, matematiksel problemleri çözmek ve blok zinciri ağındaki işlemleri doğrulayarak ağ güvenliğini sağlamak için tasarlanmış özel donanım cihazlarıdır. Bu makineler, eskiden Bitcoin veya Ethereum gibi popüler kripto paraların madenciliği için kullanılırken, sonradan birçok altcoin için de bu mümkün hale geldi. Madencilik ekipmanı, genellikle güçlü işlemcileri (CPU veya GPU'lar) veya ASIC'ler olarak bilinen özel madencilik riglerdir. Bu cihazlar ciddi miktarda elektrik tüketir ve o kadar ısınır ki çok iyi soğutma sistemlerine ihtiyaç duyar. Madencilerin, madencilik ekipmanı seçerken hash hızı, enerji verimliliği ve maliyet gibi faktörlere dikkat etmeleri önemlidir.
airdrop
AirDrop; kripto para dünyasında bir nevi token, NFT, kripto paraları pazarlama ve tanıtma yöntemlerinden biridir. Kripto sektörüyle ilgiliysek AirDrop terimini sosyal medyadan oldukça duymuş olmalıyız. Diyelim ki X şirketi, Bitcoin tabanlı blockchain üzerinden bir kripto para birimini piyasaya sürecek ve biz yatırımcılar tarafından bilinmiyor güvenilmiyor, güvenilmediği için de işlem yapmaktan çekiniyoruz. Proje sahipleri bu varlıklardan cüzdanlara bir miktar ücretsiz gönderim yapar böylece kullanıcılar hem yeni kripto birimini tanımış hem de işlem yapma olanağını sağlamış olur. Geçmiş zamanda Dydx, Arbitrum AirDrop’ları belirli işlemler karşılığında ekosistemi kullanan kullanıcılara ödül olarak verilmişti ve oldukça kripto gündemini meşgul ederek dikkatimizi çekmişti, tabii kendim bazen sıkılıp işlemleri yarım bırakabiliyorum, ödül alanları görünce de kıskanmıyor değilim bu yüzden artık işin ucunu sıkı tutmaya karar verdim :D
Öncelikle AirDrop’lara katılmadan önce detaylı araştırma yapılmalıdır ve bir cüzdanımızın olması şart. AirDrop’lardan iyi kazansak da bazılarının dolandırmaya yönelik olduğunu gözden kaçırmamalıyız, en kötü ihtimal paramız bir anda buharlaşabilir. Özellikle hiç bir AirDrop kampanyası bizlerden kredi kartı, banka bilgimizi ve cüzdan şifrelerimizi talep etmez, edemez dolayısıyla ödül alacağız derken dolandırılmamaya dikkat etmeli ve kapsamlı araştırma yapmalıyız
Öncelikle AirDrop’lara katılmadan önce detaylı araştırma yapılmalıdır ve bir cüzdanımızın olması şart. AirDrop’lardan iyi kazansak da bazılarının dolandırmaya yönelik olduğunu gözden kaçırmamalıyız, en kötü ihtimal paramız bir anda buharlaşabilir. Özellikle hiç bir AirDrop kampanyası bizlerden kredi kartı, banka bilgimizi ve cüzdan şifrelerimizi talep etmez, edemez dolayısıyla ödül alacağız derken dolandırılmamaya dikkat etmeli ve kapsamlı araştırma yapmalıyız
gas fee
Ethereum blok zinciri üzerinde işlem gerçekleştirmek için ödenen ücrettir. Gas fee oranı, işlem yoğunluğuna ve blok zinciri üzerindeki talebe bağlı olarak değişebilir. Özellikle Ethereum tabanlı projelerin, büyük platformlarda ön satış gibi etkinlikleri yayınlandığında, yoğun bir katılım sağlandığı için bu ücretler astronomik bir boyuta ulaşabiliyor...
işlem kimliği
“TXID” kripto para işlemlerinde, “Transaction ID” anlamına gelmektedir. Bazen karşımıza çıkan bu terimin Türkçe karşılığına ise “İşlem kimliği” denilir. Kripto para çekimlerinde; her transfer için harf, rakam, sayılardan oluşan özel bir kimlik oluşturulur. Çekim detaylarımızı, işlemimizin ne durumda olduğunu istediğimiz zaman blokchain üzerinden görüntüleyebiliriz ve yaptığımız işlemler blockchaine otomatik olarak kayıt edilir.
coin yakımı
Coin yakma uygulaması, hali hazırda piyasada bulunan coinlerin direkt arzına etki eder. Proje ekipleri tarafından belirli periyotlarda yakılan coinler geri döndürülemez. Ayrıca, yakım işlemi piyasada ki arzı sınırlı olan kriptolarda rekabeti artırır ve miktara paralel olarak da fiyata etki edeceği gibi arz talep dengesi sağlanabilir.
delist
Delist etmek listeden çıkarma anlamına gelen bir terimdir. Daha önceden borsada listelenmiş herhangi bir kripto biriminin bazı şartları sağlayamaması, işlemden kaldırılmasıyla sonuçlanabiliyor. Bu durum üzücü olsa dahi, kripto dünyasında kabul edilebilen yaptırımlarından biridir. Projelere yatırım yaparken tüm detayları göz önünde bulundurmak, takip etmek her zaman planımızın bir parçası olmalıdır.
dijital imza
Dijital imza; dijital ortamlarda yapılan işlemlerin doğrulanabilmesi, temsil edilebilmesi için belge yada mesajlara eklenebilen benzersiz kodlamalara sahip bir imza türüdür.
balina whale
Bildiğimiz üzere whale kelimesinin Türkçe anlamı balinadır. Kripto dünyasında karşımıza çıkan bu terim genelde herhangi bir kriptodan yüksek derecede portföyünde bulunduran yatırımcıları temsil eder ve işlem yaptıkları takdirde piyasayı veyahut ilgili coini etkileyebilecek güce sahip olabilirler.
confirmation
Confirmation, dilimizde onay anlamına gelir. Yapılan bir işlemin başarılı şekilde şifrelenerek blok zincire eklenmesini ifade eden kripto terimlerinden biridir. Onay süreci her kripto para birimine göre farklılık gösterebilir ve kaç onay alınması gerektiği para yatırma ekranında gösterilmektedir.
gizlilik coinleri
Privacy coins yani gizlilik coinleri, anonim kripto paralar olarak da bilinen dijital para birimleridir. Kullanıcı gizliliğini ve mahremiyeti en üst düzeyde tutma amacıyla ortaya çıkmışlardır. Halka imzaları, gizli adresler ve sıfır bilgi kanıtları gibi çeşitli şifreleme tekniklerini kullanarak gönderici, alıcı ve işlem miktarı gibi bilgilerin gizlenmesine katkı sağlar. Özellikle vergiden kaçınmak isteyenler veya bilgilerinin mahremiyetine önem veren insanlar için cazip olan bu coinler, yasadışı faaliyetlerde ve kara para aklamada kullanılabileceği endişesi sebebiyle, yerel otoritelerin piyasalara yönelik denetiminin artmasına yol açmıştır.
akıllı sözleşmeler
Smart Contract yani Akıllı sözleşmeler, işlemleri otomatikleştirerek insan faktörünün sürece katılımını azalttığı için verimliliği arttırıyor. Ayrıca işlemlerin daha hızlı ve düşük maliyetli olmasını sağlıyor. Tamamen dijital olduğu için kağıt ve fiziksel belgelerin kullanımını ortadan kaldırdığından, aynı zamanda günümüzde etkisini çokça hissettiğimiz çevre kirliliğinin de önüne geçiyor. Sürecin tamamen şeffaf bir şekilde işlediği akıllı sözleşmeler, taraflar arasındaki güven ilişkisini de arttırıyor.
Bunun yanında, kod tabanlı olması, sözleşme kodlarında meydana gelebilecek hatalar veya saldırılar sebebiyle ciddi maddi kayıplara neden olabilir. Özellikle kompleks işlemlerde, akıllı sözleşmelerin düzgün çalışması için dikkatli bir şekilde programlanması ve denetlenmesi gerekmektedir; bu da hem yazılım tarafında hem de uygulanacağı alanda işinde gerçekten uzman kişilerin koordinasyonu sayesinde mümkün olabilir. Teknoloji her ilerlediğinde olduğu gibi bazı sektörlerde mevcut iş modellerini değiştirme ve bazı işlerin otomatikleştirilmesi nedeniyle iş gücü kaybına yol açabileceği endişeleri de mevcut...
Bunun yanında, kod tabanlı olması, sözleşme kodlarında meydana gelebilecek hatalar veya saldırılar sebebiyle ciddi maddi kayıplara neden olabilir. Özellikle kompleks işlemlerde, akıllı sözleşmelerin düzgün çalışması için dikkatli bir şekilde programlanması ve denetlenmesi gerekmektedir; bu da hem yazılım tarafında hem de uygulanacağı alanda işinde gerçekten uzman kişilerin koordinasyonu sayesinde mümkün olabilir. Teknoloji her ilerlediğinde olduğu gibi bazı sektörlerde mevcut iş modellerini değiştirme ve bazı işlerin otomatikleştirilmesi nedeniyle iş gücü kaybına yol açabileceği endişeleri de mevcut...
coin
Coin, kendi blok zinciri olan ve üzerinde işlem gören belirli kripto paralara verilen isimdir. Bu kripto paralara örnek olarak Ethereum (ETH), Solana (Sol) verilebilir.
ikinci katman çözümleri
İkinci katman çözümleri, birincil katmanın temel işlevlerini geliştiren ve daha fazla detay sağlayan özellikler sunan halidir. İkinci katman çözümleri genellikle daha karmaşık algoritmalara veya daha fazla veri işleme gücüne dayanır, bu da daha ileri düzeyde analizler ve öngörüler yapma imkanı sağlar.