Bitcoin, kripto para dünyasının en tanınmış ve popüler dijital varlıklarından biridir. Ancak, Bitcoin'in sıradan bir para birimi olmadığını bilmek önemlidir. Arkasında yatan teknoloji ve ekonomik model, onu benzersiz kılar. Bitcoin'in yaratılmasını ve işlem güvenliğini sağlamayı mümkün kılan önemli bir rolü olan Bitcoin madencileri, bu ekosistemin temel taşlarından biridir. Proof-of-Work algoritması, Bitcoin madencilerinin çalışmalarını yürüttüğü ve Bitcoin ağının güvenliğini sağladığı mekanizmayı ifade eder. Madenciler, karmaşık matematiksel problemleri çözerek blokları doğrulamak ve işlemleri onaylamak için bilgisayar güçlerini kullanır. Bunun karşılığında, madenciler yeni Bitcoin'lerle ödüllendirilir. Proof-of-work algoritmasını yürüten Bitcoin madencileri, madencilerin çalışması için ekonomik getiriler içeren Bitcoin şeması için çok önemlidir ve Bitcoin, 2140 yılına kadar yaratılması beklenen 21 milyon Bitcoin'lik sabit bir limitle tasarlanmıştır.
GRAFİK 1: BİTCOİN ARZI
Şimdilik, bu Bitcoin’ler, özel donanım üzerinde yazılım kullanabilen Bitcoin kullanıcıları olan madencilerin, bu işlemleri gerçekleştirdiği ve ağı korumak için bilgisayar güçlerine kullandıkları için yeni Bitcoin’lerle ödüllendirildiği madencilik yoluyla üretiliyor. Madencilik, yalnızca yeni Bitcoin’lerin çıkarılması için değil, aynı zamanda işlemlerin blok zincirine eklenmesi ve ardından onaylanması için gerekli bir süreç olduğu için önemlidir. Maksimum Bitcoin sayısına ulaşıldıktan sonra, (bu sayı 21 milyonun biraz altında olsa bile) yeni Bitcoin basılmayacak. Bitcoin işlemleri bloklar halinde toplanmaya ve işlenmeye devam edecek ve Bitcoin madencileri kazanç sağlamaya devam edecek, ancak muhtemelen yalnızca işlem ücretlerinden kazanacaklardır.
Soldaki grafik, dolaşımdaki gerçek ve hedeflenen Bitcoin miktarlarını göstermektedir. Sağdaki grafik 2100'den 2140'a kadar olan dönemi ele alır. Son 40 yılda Bitcoin arzının öngörülen büyümesinin sadece 2 Bitcoin olduğuna dikkat edilmelidir.
Yukarıda bahsettiğimiz üzere Bitcoin sayısında sınır olarak belirlenen sayı 21 milyondur. Maksimum olan Bitcoin’lerin tamamı dolaşımda değildir. Şu ana kadar, 19,4 milyon civarında (maksimum arzın yaklaşık olarak %93‘ü ) Bitcoin çıkarıldı ve yeni Bitcoin’lerin toplam akışı her dört yılda bir yarıya iniyor. Son Bitcoin'in 2140 yılında çıkarılması planlanıyor ve bundan sonra yeni Bitcoin çıkarılamayacak. Bu, algoritmada sabit kodlanmıştır ve teorik olarak ancak madencilerin %51'inden fazlası aynı fikirdeyse değiştirilebilir.
Peki kaybolan Bitcoin’ler hakkında neler biliyoruz? Bitcoin sahipleri, Bitcoin cüzdanlarının özel anahtarlarını kaybetmek veya cüzdan ayrıntılarını paylaşmadan vefat etmek gibi, Bitcoin’lerine erişimi kaybedebilir. Kayıp bir Bitcoin, blok zincirinde kaybolmayanla tamamen aynı göründüğü için kesin bir sayı bilmek imkansızdır ancak bir Bitcoin'in hareketsiz bir adreste ne kadar süre oturduğuna bağlı olarak bazı tahminler yapılabilir.Ciddi sayıda Bitcoin kaybedildiğinden, çıkarılan Bitcoin’lerin tümü aktif olarak alınıp satılamaz. Bu kaybolan miktarlar dolaşımdan kaldırabilir,yakılabilir veya sadece unutulabilir.
Maksimum 21 milyon Bitcoin basılabilse de dolaşımdaki Bitcoin sayısının bu sayının önemli ölçüde altında kalması muhtemeldir. Kripto adli tıp firması Chainalysis tarafından Haziran 2020'de yapılan bir araştırma, halihazırda yayınlanan Bitcoin'in %20'sine kadarının kalıcı olarak kaybolabileceğini tahmin ediyor. Ayrıca genel fikir birliği, Satoshi'nin Bitcoin varlıklarının dolaşım dışı olduğu ve böylece mevcut arzı yaklaşık %5,9 oranında azalttığı yönünde.
Arza sürülen toplam Bitcoin sayısının 21 milyona ulaşması beklenmiyor. Bunun nedeni, Bitcoin ağının bit kaydırma operatörleri (bazı ondalık noktaları en yakın en küçük tam sayıya yuvarlayan aritmetik operatörler) kullanmasıdır. Bu yuvarlama, yeni bir Bitcoin bloğu üretmek için verilen blok ödülü yarıya bölündüğünde ve yeni ödül miktarı hesaplandığında gerçekleşebilir. Bu ödül, bir satoshi 0.00000001 Bitcoin'e eşit olacak şekilde satoshi olarak ifade edilebilir. Satoshi, Bitcoin ağındaki en küçük ölçü birimi olduğu için ikiye bölünemez. Bitcoin blok zinciri, yeni bir ödül miktarını hesaplamak için bir Satoshi'yi ikiye bölmekle görevlendirildiğinde, bit kaydırma operatörleri kullanılarak en yakın tam sayıya yuvarlamak üzere programlanmıştır. Bitcoin blok ödüllerinin bu sistematik aşağı yuvarlanması, Satoshis, verilen toplam Bitcoin sayısının 21 milyonun biraz altına düşmesinin nedeni budur.
Blok başına çıkarılan yeni Bitcoin sayısı yaklaşık her dört yılda bir yarı yarıya azalırken, nihai Bitcoin’in 2140 yılına kadar üretilmesi bekleniyor. Bitcoin ilk kurulduğunda blok başına basılan yeni Bitcoin sayısı 50 idi ve o zamandan beri Mayıs 2020 itibariyle 6,25'e düştü.
Bitcoin ekosistemi hala gelişiyor ve Bitcoin'in kendisinin önümüzdeki on yıllarda gelişmeye devam etmesini mümkün kılıyor. Ancak Bitcoin ne kadar gelişirse gelişsin, 21 milyon jeton sınırına ulaşıldıktan sonra yeni Bitcoin piyasaya sürülmeyecek. Bu arz sınırına ulaşmanın Bitcoin madencileri üzerinde büyük etkiye sahip olması muhtemeldir.
