blok zinciri
Blockchain ya da blok zinciri, tüm işlemlerin kaydedildiği ve güvenli bir şekilde depolandığı bir dijital defter sistemidir. Bu teknoloji, merkezi otoriteler olmadan doğrulama sürecini sağlar. Yani, herkesin aynı kopyaya sahip olduğu bu defter, şeffaflık ve güvenilirlik sağlar. Blockchain'in kullanım alanları arasında kripto para transferleri, akıllı sözleşmeler, tedarik zinciri yönetimi ve daha fazlası bulunur. Bu teknoloji, birçok sektörde inovasyon potansiyeli taşımaktadır ve gelecekte daha da yaygınlaşması beklenmektedir.
işlem kimliği
“TXID” kripto para işlemlerinde, “Transaction ID” anlamına gelmektedir. Bazen karşımıza çıkan bu terimin Türkçe karşılığına ise “İşlem kimliği” denilir. Kripto para çekimlerinde; her transfer için harf, rakam, sayılardan oluşan özel bir kimlik oluşturulur. Çekim detaylarımızı, işlemimizin ne durumda olduğunu istediğimiz zaman blokchain üzerinden görüntüleyebiliriz ve yaptığımız işlemler blockchaine otomatik olarak kayıt edilir.
ölçeklenebilirlik
Scalability yani ölçeklenebilirlik, bir blok zincirinin işlem kapasitesinin artırılabilmesi ve daha fazla kullanıcıya ve işleme olanak sağlayabilmesi ile alakalı bir durum. Blok zincirleri, genellikle sınırlı işlem hızına sahip oldukları için ölçeklenmeme sorunuyla karşılaşabiliyorlar. Ölçeklenebilirlik sorunu, yüksek talep ve yoğun işlem trafiği durumlarında ağın tıkanmasına ve işlem onay sürelerinin uzamasına neden olabiliyor. Bu nedenle kripto para birimlerinin daha geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşabilmesi ve gerçek dünya uygulamalarında daha verimli şekilde kullanılabilmesi için önemli bir konudur.
dağıtık defter
Dağıtık defter yani distributed ledger, bilgi ve verilerin merkezi olmayan bir ağ üzerinde paylaşılması ve güncellenmesini sağlayan bir teknolojidir. Blok zinciri gibi yapılar kullanarak verilerin güvenliğini ve bütünlüğünü sağlar. Bilgiler, tüm ağ katılımcıları arasında dağıtılır ve her bir katılımcı tarafından doğrulanır. Bu sayede verilerin, merkezi ve tek bir noktaya bağımlılık sorunu ortadan kalkar, güvenliği artar ve sahte verinin eklenme riski en aza indirgenmiş olur. Dağıtık defter teknolojisi, kripto para birimleri ve finansal işlemler gibi alanlarda yaygın olarak kullanılır.
bağlantılı zincir
Interoperable Chain yani Bağlantılı Zincir, farklı blok zincirlerinin birbirleriyle etkileşimde bulunabilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, farklı blok zincirleri arasında varlık transferi, veri paylaşımı ve akıllı sözleşmelerin etkileşimini mümkün kılar. Bağlantılı Zincir teknolojisi, blok zincirler arasında köprü kurulmasını ve daha geniş bir ekosistem oluşturmayı hedefler.
blockchain oracle
Blok zinciri oracle ve blockchain oracle: Blok zinciri tabanlı uygulamaların gerçek dünyadaki verilerle etkileşimde bulunmasını sağlayan bir teknolojidir. Örneğin; fiyat bilgileri, hava durumu verileri veya hisse senedi fiyatları gibi dışarıdaki verilere erişim sağlanmasını sağlayar. Bu verileri toplar, doğrular ve blok zinciri tabanlı uygulamalarla paylaşır. Bu sayede, gerçek dünya verilerine dayanan finansal işlemler gerçekleştirilebilir ve akıllı sözleşmeler aracılığıyla daha karmaşık senaryoları işleyebilir. Blockchain Oracle, blok zinciri ekosistemlerinin daha güvenilir, şeffaf ve geniş kapsamlı çalışmasına katkıda bulunur.
fork
Fork yani çatallanma, kripto para piyasasında; bir blok zincirinin iki veya daha fazla ayrı versiyonunun oluşturulduğu bir olaydır. Fork, mevcut blok zincirinin kopyalanması ve daha sonra bağımsız olarak geliştirilmesi anlamına gelir. Hard Fork, yazılımda temelden değişiklikler yaparak tamamen ayrı bir blok zinciri oluştururken; Soft Fork, mevcut blok zinciri üzerinde devam eder ve geriye uyumlu bir şekilde değişiklik yapar. Fork'lar, blok zinciri teknolojisinin gelişiminde ve kripto para birimlerinin ağlarında önemli değişikliklerin gerçekleşmesinde rol oynar. Birçok nedenle fork gerçekleşebilir; yeni özellikler eklemek veya farklı bir yol denemek için yapılabilmesinin yanında, ekip arasında uyuşmazlıktan veya topluluk talebi doğrultusunda da yapılabilir.
avail ethereum veri onay köprüsü
Avail, Ethereum ekosistemine yönelik bir hizmet olan veri onay köprüsünü başlatarak blok zinciri maliyetlerini azaltmayı hedefliyor. Bu yeni hizmet, verilerin blok zinciri dışında güvenli bir şekilde saklanmasına olanak sağlıyor. Ethereum ile bağlantılı olan köprü, sıfır bilgi ve optimistic rollup'lar gibi 2. ve 3. katman zincirlerinde kullanılabiliyor. Avail, bu sayede verileri blok zinciri dışında yayımlayarak yüksek işlem ücretlerini azaltıyor ve Ethereum ağındaki yoğunluğu önlemeyi amaçlıyor. Veri onay köprüsü, Avail'in Ethereum tabanlı L2 rollup'larının verisini ve zincir dışı veri erişilebilirlik katmanını doğrudan Ethereum'un taban katmanına bağlıyor. Avail'in uzun vadeli hedefi ise kendi ağlarında rollup'ları başlatmak ve Ethereum ölçeklendirme çözümleri olan "validium"ları kullanmak. Bu sayede, Avail'in sağladığı verilerin Ethereum'da gerçek olduğu kanıtlanmış olacak.
base işlem hacmi op'u geçti
Coinbase tarafından oluşturulan Ethereum Layer-2 çözümü Base, resmi başlangıcından sonra belirgin bir şekilde artan işlem hacmi ile dikkat çekiyor. Base'in işlem hacmi, Optimism'i geride bırakarak zirveye tırmanıyor.
Coinbase, Ethereum ağına entegre ettiği Layer-2 çözümü Base'i duyurduktan hemen sonra, kısa sürede büyük bir işlem hacmi artışı yaşandı. Base'in günlük işlem sayısı, Optimistic Rollup ağları olan Arbitrum ve Optimism'i geride bırakarak en üst sıraya yükseldi.
Eldeki verilere göre, sadece bir hafta içerisinde Base'in günlük ortalama işlem sayısı 15 Ağustos tarihinde 610,000'e çıktı. Bu rakam, Optimism'in 597,000 ve Arbitrum'un 576,000 işlem sayılarına kıyasla daha yüksek bir seviyede bulunuyor. Hızla yükselen işlem hacmi, Ethereum ağında kullanılan Layer-2 çözümlerinin ne kadar büyük bir değer taşıdığını ve kullanışlı olduklarını bir kez daha gösteriyor.
Coinbase, Ethereum ağına entegre ettiği Layer-2 çözümü Base'i duyurduktan hemen sonra, kısa sürede büyük bir işlem hacmi artışı yaşandı. Base'in günlük işlem sayısı, Optimistic Rollup ağları olan Arbitrum ve Optimism'i geride bırakarak en üst sıraya yükseldi.
Eldeki verilere göre, sadece bir hafta içerisinde Base'in günlük ortalama işlem sayısı 15 Ağustos tarihinde 610,000'e çıktı. Bu rakam, Optimism'in 597,000 ve Arbitrum'un 576,000 işlem sayılarına kıyasla daha yüksek bir seviyede bulunuyor. Hızla yükselen işlem hacmi, Ethereum ağında kullanılan Layer-2 çözümlerinin ne kadar büyük bir değer taşıdığını ve kullanışlı olduklarını bir kez daha gösteriyor.